29 Ekim 1923'te Türkiye Cumhuriyeti kurulduğunda 71 il vardı.
İl sayısı zamanla arttı sonra azaldı, sonra yine arttı.
Şöyle bir tarihe bakalım.
Hangi ilçe İl olunca olağanüstü gelişmiş, dünya kenti olmuş.
- 1924'te Ardahan, Artvin ve Kars il yapıldı ve il sayısı 74'e yükseldi.
- 1926'da Beyoğlu, Çatalca, Dersim, Ergani, Gelibolu, Genç, Kozan, Oltu, Muş, Siverek, Üsküdar illeri ve 2 yıl önce il yapılan Ardahan, ilçe oldu. Böylece sayı 62'ye düştü.
- 1927'de Doğubeyazıt ili, ilçe oldu ve Ağrı'ya bağlandı. Sayı, 61 oldu.
- 1929'da 3 yıl önce ilçe yapılan Muş tekrar il oldu. Bitlis ili ise ilçe oldu. Sayı aynı kaldı.
- 1933'de Aksaray, Cebelibereket, Hakkari, Şebinkarahisar illeri ve 9 yıl önce il yapılan Artvin, ilçe oldu. Sayı, 56'ya düştü ancak Mersin ile Silifke ilçelerinin İçel isminde tek bir il haline gelmesi ile 57'ye yükseldi.
- 1936'da ise Bingöl, 12 yıl önce il yapılan ancak 3 yıl önce tekrar ilçe yapılan Artvin, 10 yıl önce ilçe yapılan Dersim, 7 yıl önce ilçe yapılan Bitlis ve 3 yıl önce ilçe yapılan Hakkâri, tekrar il oldu. Sayı ise 62'ye yükseldi. Aynı yıl Dersim'in adı Tunceli olarak değiştirildi.
- 1939'da Hatay Cumhuriyeti, Türkiye'ye bağlanarak Hatay ili oldu. Sayı, 63'e yükseldi.
- 1953'de Uşak il, Kırşehir ili ise ilçe oldu. Böylece sayı değişmedi.
- 1954'de Adıyaman, Nevşehir ve Sakarya il oldu. Sayı, 66'ya yükseldi.
- 1957'de 4 sene önce ilçe yapılan Kırşehir tekrar il oldu. Sayı, 67'ye yükseldi. 1957'den sonra 32 yıl boyunca herhangi bir değişiklik olmadı. Bu 67 il sıralandı ve plaka kodları oluşturuldu.
- 1989'da Bayburt, Karaman, Kırıkkale ve 56 yıl önce ilçe yapılan Aksaray il oldu. Sayı 71'e yükseldi.
- 1990'da Batman ve Şırnak il oldu. Sayı, 73'e yükseldi.
- 1991'de Bartın il oldu. Sayı, 74'e yükseldi.
- 1992'de Iğdır ve 68 yıl önce il yapılan ancak 2 yıl sonra ilçe olan Ardahan il oldu. Sayı, 76'ya yükseldi.
- 1995'de Karabük, Kilis ve Yalova il oldu. Sayı 79'a yükseldi.
- 1996'da Osmaniye il oldu. Sayı, 80'e yükseldi.
1999'da ise Düzce'nin il olmasıyla sayı 81'e yükseldi ve günümüzdeki haline ulaştı
***
Şimdi tek tek il yapılan kentleri inceleyin. Hangileri gelişti büyüdü.
Sonra hangi bölgelerdeki ilçelerin il yapıldığına bakın.
Daha sonra Nüfusu 16 Milyonu aşan İstanbul’un bölünmesinin gündeme gelmediğini düşünün!
Biraz daha “Bilisel” Bakalım!
İl Yapılması düşünülen Ceyhan’ın nüfusu 2021 Sonu itibariyle 149 Bin 955, Kozan’ın Nüfusu 2021 Sonu itibariyle 132 Bin 974.
İdari yapıda bir sıkıntı görünmüyor. Tüm hizmetler vatandaşa ulaşıyor, vatandaş da tüm hizmete ulaşabiliyor.
Peki, İstanbul’un sadece nüfusu 250 bin ve üzeri olan ilçeleri hangileri?
- Esenyurt : 977. 489
- Küçükçekmece : 805.930
- Bağcılar : 744.351
- Pendik : 741.895
- Ümraniye : 726.758
- Bahçelievler : 605.300
- Sultangazi : 543.380
- Maltepe : 525.566
- Üsküdar : 525.395
- Başakşehir : 503.243
- Gaziosmanpaşa : 493.096
- Kadıköy : 485.233
- Kartal : 480.738
- Sancaktepe : 474.668
- Avcılar : 457.981
- Kağıthane : 454.550
- Esenler : 447.116
- Ataşehir : 427.217
- Eyüpsultan : 417.360
- Beylikdüzü : 398.122
- Fatih : 382.990
- Sarıyer : 349.968
- Sultanbeyli : 349.485
- Arnavutköy : 312.023
- Zeytinburnu : 293.839
- Çekmeköy : 288.585
- Tuzla : 284.443
- Şişli : 284.294
- Güngören : 283.083
- Bayrampaşa : 274.884
- Büyükçekmece : 269.160
132 Bin nüfuslu Kozan ile 149 Bin Nüfuslu Ceyhan il yapılmak istenirken, 250 bin ve üzeri nüfusu olan İstanbul’un ilçeleri neden il yapılmıyor?
Neden Adana’dan yeni iller çıkarılmak isteniyor?
Acaba Ceyhan’ın stratejik özelliğinden ötürü bir proje mi var? (Bu konuda büyük bir iddia var. Hala araştırıyorum. Yakında paylaşacağım)
Gerçekler ortada.
İlçeyken İl Yapılan yerlerin gelişimleri de ortada.
İl yapma girişiminin “Siyasi” olduğu belli ama “İl sayısını artırma”nın da gelişmeyi getirmediği bir gerçek.
Şimdi merak edilen tek şey var.
“Ceyhan İl yapılacak” "Ceyhan Osmaniye’ye bağlanacak” iddiaları arasında Ceyhan neden Adana’dan koparılmak isteniyor?
Bu iddialar neden Ceyhan çevresinde dönüyor?
Neden?
