Türkiye'de deprem gerçeği önümüzde duruyor. Deprem doğa olayıdır. Ancak doğa ile uyumlu olmak yerine mühendis eli değmemiş, bilimsellikten uzak binalar yapılıyor. Denetim yetersiz. İnsanlar büyük paralar verip adeta tabut alıyorlar. Başta TMMOB'a bağlı odalar ile bilim insanlarının katkısıyla teknolojiyi de kullanarak sağlam binalar eskileriyle değiştirilmelidir.
Sıkı denetim ve yüklenici firma, kişi, mühendis gibi yetkililerinuzun yıllar binada sorumlu tutulması sağlam yapı stoklarına ulaşmamızı sağlayacaktır.
Alelacele değil Akıl ve Bilimle yer seçimi ardından sağlıklı yapılar üretilmelidir.
Ancak bu dönüşüm belki 10 belki de 50 yıl sürecektir.
Bu süreçte acele etmeden yapılacak konutlar beklenirken, vatandaşın can güvenliği de sağlanmalıdır. Bunun için riskli binalara Deprem Kabini alınması için teşvik verilebilir. Mevcutta çelik olan "Deprem Kabini" yaklaşık 300 kilo ile 600 kilo arasında değişiyor. Ancak Riskli binalarda kabinin ağırlığı nedeniyle kullanımı riski artırabilir.
Çelik Yerine yüzde 60 daha hafif, ama Çelik kadar dayanıklı nano takviyeli polimer malzeme
Çelik yerine nano takviyeli polimer malzeme ile çok daha hafif ve dayanıklı "deprem Kabini" alternatifi var. Uşak Üniversitesi Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. İdris Kaynak, 2014'de 15 yıldır sürdürdüğü çalışmanın ardından birçok alanda çeliğin yerine kullanılabilecek, çeliğin 5'te 1'i oranında özgül ağırlığa sahip nano takviyeli polimer malzeme üreterek patentini almıştı.
Nano Takviyeli Polimer Malzeme Nedir?
İdris Kaynak'ın AA'ya verdiği Röportaj
Bunun yanı sıra ABD'de geçtiğimiz yıl açıklanan buluşta yine çelikten daha sert olan ve "kolaylıkla" toplu miktarlarda üretilebilen, plastik kadar hafif bir polimer üretildiğini duyurmuştu. MIT araştırmacıları, çelikten daha sert olan ve "kolaylıkla" toplu miktarlarda üretilebilen, plastik kadar hafif bir polimer oluşturmayı başardıklarını duyurdu. 2DPA-1 olarak adlandırılan polimer, çeliğin yoğunluğunun altıda birine sahip ancak kırılması için iki katı kuvvet gerektiriyor.
Bu tespitler ve teknolojik gelişmeler ışığında yakın gelecekte üretilecek konutlarda inşaat halindeyken deprem kabini yapılması gündeme gelebilir. Ayrıca mevcut riskli binalarda hafif olarak üretilebilecek polimer malzemelerle ucuz ve dayanıklı "Deprem Kabini" üretimi teşvik edilmesi beklenebilir. Satışı belki de Belediye ya da devletin ilgili kurumlarınca çok ucuz ve uzun vadeli taksitlerle gerçekleştirilmesi afetlerde can kaybını çok azaltacaktır.
Murat Berhun
Kaynakça: AA - ABD Enerji Bakanlığı Bilim Ofisi ve Ordu Araştırma Laboratuvarı