Eminim ki birçoğumuz ücretli öğretmenliği bir şekilde duymuşuzdur.
Ve yine eminim ki, bu sistemin tam olarak nasıl işlediği konusunda yine birçoğumuz bilgi yetersizliğine sahibizdir.
O halde nedir ücretli öğretmenlik sistemi?
Görev itibariyle kadrolu öğretmenlerden farksız bir şekilde çalıştırılan, aylık sigortasının sadece yarısı yatırılan ve net maaş, artı ek ders ücretlendirmesine tabi tutulmayan, sadece girmiş olduğu ders saati karşılığı ücret alan öğretmene “ücretli öğretmen” denilir.
İşin görünür kısmında bu gibi sorunlara sahip olan ücretli öğretmenler, aslında bunların dışında kalan birçok sorunla baş başa kalmaktadırlar.
Peki, ücretli öğretmenlerin sorunları nelerdir?
Dışarıdan bakıldığında bu kişiler öğretmen sanılsalar da, maalesef ki hiçbir yasal statüleri yok.
Yazın okullar kapanır kapanmaz işsiz kaldıkları içindir ki, herkes dört gözle tatilin gelmesini beklerken, onlar tatil olmasın da işsiz kalmayalım diye dua ediyorlar.
Okullardaki kadrolu öğretmenlerle eşit sürede çalışmalarına rağmen asgari ücrete talim ediyorlar.
Ücretli öğretmenler haftada en fazla 30 saat derse girebiliyorlar ve bu 30 saati doldurabilenler kadrolu öğretmenlerin aldıkları ücretin ancak üçte birini alabiliyorlar.
Kadrolu öğretmenler yaptıkları ekstra faaliyetler ve girmiş oldukları ek dersler için ek ücretler alırken, ücretli öğretmenlere ise koca bir hiç düşüyor maalesef ki.
Ücretli öğretmenler özlük hakları ve sosyal güvenlik açısından da büyük bir dezavantaja sahipler.
Kadrolu öğretmenler iş güvencelerine sahip iken, ücretli öğretmenlerin herhangi bir iş güvencesi yok ve bu nedenledir ki, okul yönetimi işlerine son verebiliyor.
İşlerine son verilmesi halinde ise kıdem, ihbar ve diğer tazminat hakları yok.
Ne acıdır ki, ücretli öğretmenlerin yıllık izin hakları da yok.
Eski adıyla SSK’lı olarak bilinen ücretli öğretmenlerin sigortaları yeni adıyla 4A’lı olarak bildiriliyor.
Ücretli öğretmenlerin sigortaları ise tam yatırılmıyor.
Genel Sağlık Sigortasından yararlanabilmeleri için 30 günü doldurmaları gerekiyor ve geriye kalan 15 günü de kendi ceplerinden ödüyorlar.
Ücretli öğretmenlerin görev ve sorumlulukları arasında nöbet tutmak, rehberlik etmek ve kulüp çalışmaları gibi maddeler bulunmamasına rağmen, birçoğu bu faaliyetleri yerine getirmek zorunda bırakılıyor.
Çünkü bazı okullarda kadrolu öğretmenlerin sayısının bu görevleri yerine getirebilmek için yeterli olmaması veya kadrolu öğretmenlerin ücretli öğretmenler varken bu görevleri yapmak istememeleri sebebiyle, onların sorumlulukları altında olmayan bu görevleri yerine getirmek zorunda bırakılıyorlar çoğu zaman.
Okullarda meydana gelen bazı uygulamalar göstermektedir ki, ücretli öğretmenler nöbet yerine geç kaldıklarında orada bulunsalar dahi, sırf nöbeti aksattılar diye günlük ücretlerinde kesinti yapılıyor.
Herhangi bir uyarı yapılmaksızın nöbet defterine imza atmada geç kalınması durumunda ücretli öğretmenler hakkında tutanak tutuluyor.
Bazı okul müdürleri, yöneticileri ya da kadrolu öğretmenler her türlü işi ücretli öğretmenlerin sırtına yüklüyorlar.
Kadrolu öğretmenlerin kadrosunu kullanarak ücretli öğretmenlere üstünlük taslaması ve onlara ikinci sınıf muamele yapması ise bir başka sorun olarak karşımıza çıkıyor.
Yaşanan en büyük sorun ise, ücretli öğretmenlerin maruz kaldıkları taciz olaylarıdır. Bu kişiler bu olaylara maruz kalmış olsalar dahi, birçoğu işsiz kalmamak için seslerini çıkaramıyorlar.
Seslerini çıkaramıyorlar! Çünkü okul yönetiminin onların işlerine uydurma dahi olsa, herhangi bir gerekçe ile son verebilme hakları var.
Bilinmelidir ki, bu saydıklarım sadece ücretli öğretmenlerin sorunları değil. Bunlar aynı zamanda bizim toplumumuzun en büyük sorunu. Bu gibi istenmeyen durumlarla karşı karşıya kalınmamamsı için ücretli öğretmenlerin bu sıkıntıları giderilmelidir en kısa sürede. Hiçbir şey yapılmayacaksa dahi, en azından taciz olaylarının önüne geçilebilmesi adına okul yönetimlerine tanınan ve keyfi uygulamalara yol açan ücretli öğretmenlerin işlerine son verilmesi hakkı ellerinden alınmalıdır.